Grupa Budujemy Dom:
Magazyn ONLINE
Miesięcznik Budujemy Dom ONLINE
Wykup dostęp od 1 zł

Kominy, kominki, piece: serce domowego ogniska

Artykuł na: 29-37 minut

W świecie nowoczesnych rozwiązań grzewczych, kominy, kominki i piece odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu ciepła i komfortu w naszych domach. Ten kompleksowy artykuł wprowadzi Cię w świat efektywnego ogrzewania, od podstawowych informacji o rodzajach i funkcjach kominów, poprzez wybór idealnego kominka czy pieca, aż po ich instalację i utrzymanie. Dowiesz się, jak ważne jest prawidłowe zaprojektowanie i montaż systemów kominowych, aby zapewnić bezpieczeństwo i optymalne wykorzystanie energii. Ponadto, artykuł porusza tematykę nowoczesnych technologii ogrzewania, w tym kotłów kondensacyjnych i systemów powietrzno-spalinowych, oferując praktyczne porady dotyczące wyboru i eksploatacji różnych typów urządzeń grzewczych. Przygotuj się na pogłębione spojrzenie na to, jak kominy, kominki i piece mogą przekształcić Twoje domowe ciepło, zapewniając wydajność, styl i przytulność.

Kominy służą do odprowadzania produktów spalania powstających podczas ogrzewania budynku oraz usuwania zużytego powietrza wentylacyjnego.
 
Ze względu na materiał wykonania kominy dzielą się na:
  • murowane,
  • betonowe,
  • stalowe,
  • ceramiczne,
Konstrukcje kominów ze względu na lokalizację w stosunku do bryły budynku:
  • zewnętrzne - dostawione do ściany lub wolno stojące,
  • wbudowane - stanowiące integralną część budynku, umieszczone najczęściej w wewnętrznych ścianach budynku (tzw. trzonach kominowych).
Wewnątrz komina biegną pionowe kanały (przewody) odprowadzające spaliny i zapewniające wentylację budynku. Kanały dymowe służą do odprowadzenia spalin z kotłów na węgiel, koks, drewno, słomę oraz z pieców kaflowych i palenisk kuchennych, kominków otwartych, z wkładem i wolno stojących. Każdy przewód dymowy musi mieć tzw. otwór wycierowy usytuowany pod najniżej położonym paleniskiem, wyposażony w hermetyczne drzwiczki ogniotrwałe. Kanały spalinowe odprowadzają spaliny z urządzeń gazowych lub olejowych. Muszą być wyposażone w otwory rewizyjne. Kanały wentylacyjne służą do odprowadzenia zużytego powietrza z pomieszczeń.
 
Kanały kominowe spalinowe i dymowe muszą mieć taką konstrukcję i przekroje, aby zapewnione były szczelność i właściwy ciąg. Wymiary przekrojów poprzecznych kanałów dymowych i spalinowych zależą od ilości odprowadzanych spalin (czyli od wielkości połączonych z przewodem kominowym palenisk), wysokości komina i różnicy temperatury spalin i powietrza zewnętrznego. Bierze się także pod uwagę rodzaj kotła, jego moc i wydajność. Wewnętrzne powierzchnie przewodów powinny być gładkie ze względu na mniejsze opory przepływu spalin.
 
Aby zapobiec schładzaniu spalin, co mogłoby osłabić ciąg (mniejsza różnica temperatury), najbardziej korzystne jest usytuowanie komina w ścianie między ogrzewanymi pomieszczeniami. Przewody wentylacyjne i dymowe najlepiej jest prowadzić obok siebie (grupować w trzony kominowe), ponieważ wzajemne podgrzewanie zwiększa ciąg. Części komina narażone na działanie niskiej temperatury (przebiegające na zewnątrz budynku lub przez pomieszczenia nieogrzewane) powinny być izolowane termicznie.
 
Przewody kominowe powinny być prowadzone w miarę możliwości pionowo. Dopuszcza się odchylenie od pionu do 30°, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach - do 45° (wymaga to jednak umieszczenia w załamaniach przewodu otworów rewizyjnych).
 
Przewody kominowe muszą być wyprowadzone ponad dach na wysokość zabezpieczającą przed zakłóceniami ciągu (podane w tabeli warunki dotyczą także nadbudówek).
 
RODZAJ DACHU I POKRYCIA
WYSOKOŚĆ WYLOTU KOMINA NAD DACHEM
płaski (kąt pochylenia połaci < 12°)
0,6 m od poziomu kalenicy
stromy (kąt pochylenia połaci > 12°), pokrycia łatwopalne
0,6 m od poziomu kalenicy
stromy, pokrycia niepalne
0,3 m od powierzchni dachu
komin obok przeszkody (w odległości mniejszej od 1,5 m)
0,3 m nad górną powierzchnią przeszkody
komin obok przeszkody (w odległości 1,5-3 m)
na poziomie górnej krawędzi przeszkody

Do jednego przewodu spalinowego czy dymowego można podłączyć tylko jedno urządzenie grzewcze, a jednym przewodem wentylacyjnym obsłużyć tylko jedno pomieszczenie (jedna kratka wentylacyjna).

Nowoczesne kotły gazowe i olejowe wytwarzają mniejszą ilość spalin, o niższej temperaturze (110-150°C) niż tradycyjne kotły na paliwa stałe. Do komina doprowadzana jest więc mniejsza ilość ciepła. Wskutek schładzania spalin następuje kondensacja (skraplanie) zawartej w nich pary wodnej, która wchodzi w reakcję z produktami spalania, tworząc agresywne związki chemiczne niszczące murowaną konstrukcję komina. Aby tego uniknąć, stosuje się wkłady kominowe - systemy rur, które wprowadza się do komina. Można też zainstalować urządzenie dopływu dodatkowego powietrza, które doprowadza dodatkowe powietrze do spalin i obniża ich punkt rosy, zapobiegając w ten sposób kondensacji i zapewniając stałe przewietrzanie komina.

W kotłach kondensacyjnych temperatura spalin jest względnie niska, dlatego wytworzenie ciągu kominowego, koniecznego do skutecznego odprowadzenia spalin, jest utrudnione. Z tego powodu kotły kondensacyjne nie mogą być podłączane do tradycyjnych kominów. Musi być zastosowany specjalny system odprowadzania spalin. Zwykle kotły są fabrycznie wyposażone w wentylatory, które wymuszają unoszenie spalin. Ponieważ w kominie, zamiast podciśnienia powstaje nadciśnienie, system taki musi być szczelny.

Punkt rosy - temperatura wilgotnego powietrza odpowiadająca takiemu jego nasyceniu parą wodną, że następuje skraplanie (pojawiają się pierwsze krople rosy).

Wkłady kominowe

Wkłady kominowe mogą być:
  • stalowe,
  • ceramiczne,
  • aluminiowe.
Wkłady stalowe (ze stali kwasoodpornej) składają się z rur i kształtek w głównej części zakończonych odpowiednio skonstruowanymi połączeniami kielichowymi (kielichy muszą być skierowane do góry, aby skropliny nie mogły wyciekać na zewnątrz, dlatego koniec odcinka górnej rury wchodzi w kielich rury dolnej). Wkłady stalowe elastyczne wykonuje się z jednego kawałka rury (jedno- lub dwuwarstwowej - o wewnętrznej powierzchni gładkiej i zewnętrznej karbowanej umożliwiającej wyginanie w celu dopasowania do kształtu komina), który wprowadza się od góry do komina.
 
Wkłady ceramiczne wykonuje się z rur łączonych kielichowo. Służą do przystosowania starego komina murowanego, wykonanego z cegieł, do nowoczesnej kotłowni. Mają większe wymiary niż stalowe, więc nie zawsze się nadają. Natomiast w nowym domu mogą być stosowane bez ograniczeń. Są łatwe i szybkie w montażu oraz kwasoodporne. Ze względu na duży ciężar wymagają posadowienia na fundamencie. Bardzo ważne jest zapewnienie szczelnych połączeń poszczególnych elementów systemowych kominów ceramicznych, zwłaszcza wewnętrznych. Służą do tego zaprawy ognioodporne lub sznury z wełny mineralnej i kity kwasoodporne.
 
Wkłady aluminiowe mają formę płaskich rękawów, które wprowadza się do komina od góry. Po wdmuchaniu do wewnątrz sprężonego powietrza wkład dopasowuje się do kształtu komina. Wkłady aluminiowe są mniej trwałe niż wkłady stalowe. Nadają się do kominów, w których temperatura spalin nie przekracza 150°C.
 
Nasady i akcesoria
 
Nasady kominowe są to urządzenia wykorzystujące siłę wiatru do wspomagania ciągu kominowego. Stosuje się je w następujących przypadkach:
  • przy braku stabilnego ciągu kominowego w przewodach wentylacyjnych,
  • w przypadku występowania zawirowań powietrza wynikających z niekorzystnego usytuowania komina (np. poniżej kalenicy, w sąsiedztwie wysokiego budynku lub wysokiej ściany),
  • przy niekorzystnej konfiguracji terenu, powodującej silne wiatry (II i III strefa obciążenia wiatrem).
Nasady obrotowe instaluje się na wylotach przewodów kominowych wentylacji grawitacyjnej wywiewnej oraz grawitacyjnego odprowadzenia suchych spalin z urządzeń gazowych. Nie wolno ich stosować na kominy odprowadzające spaliny z kotłów na paliwa stałe. Są wyposażone w turbinę, która obraca się zawsze w tę samą stronę niezależnie od kierunku, siły i rodzaju wiatru, wytwarzając podciśnienie w króćcu nasady, co prowadzi do polepszenia ciągu kominowego i zabezpiecza przed powstaniem ciągu wstecznego.
 
Nasady samonastawne instaluje się na wylotach przewodów kominowych grawitacyjnych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych o temperaturze gazów wylotowych nie przekraczających 150°C. Dzięki swojej konstrukcji nasady ustawiają się zawsze w kierunku wiejącego wiatru.
 
Nasady mają kołpaki wykonane z blachy ocynkowanej, chromoniklowej, miedzianej, żaroodpornej (nasady na przewody dymowe kotłów na paliwa stałe muszą mieć kołpak z blachy żaroodpornej). Dostępne są w wersjach z podstawą (stałą, uchylną, rozbieralną) lub bez podstawy.

Kominy ceramiczne

Komin ceramiczny można wykonać tradycyjnie z rur kamionkowych, łączonych ze sobą kielichowo na zaprawę cementową lub kit kwasoodporny. Rury montowane są w kominie murowanym jako wkład, w trakcie jego wznoszenia. Zaletą kamionki jest jej duża odporność na wysoką temperaturę i trwałość.
 
W sprzedaży są również gotowe systemy prefabrykowane, przeznaczone do samodzielnego montażu po uprzednim przeszkoleniu. Taki komin składa się z warstwy wewnętrznej czyli rury ceramiczno-szamotowej o przekroju kołowym i zewnętrznej z pustaków. Rura ceramiczna spełnia wymagania kwasoodporności, a poszczególne odcinki łączone są kielichowo lub na zakładkę i uszczelniane kitem kwasoodpornym. Pustaki produkowane są z betonu lekkiego z keramzytu. Na zewnątrz mają przekrój kwadratowy, wewnątrz okrągły. Poszczególne pustaki łączone są na zaprawę cementowo-wapienną. Warstwę izolacyjną między rurą a pustakiem stanowi albo pustka powietrzna albo wełna mineralna w postaci mat lub łubków ściśle przylegających do rury ceramicznej.
 
Na rynku można spotkać również systemy z tzw. przewietrzaniem warstwy izolacyjnej. W narożnikach pustaków znajdują się kanały, którymi od dołu komina do góry przepływa ciepłe powietrze. Zapobiega to gromadzeniu się wilgoci w warstwie izolacyjnej. Dzięki temu jest ona sucha i może odpowiednio spełniać swoje zadanie.
 
Wraz z pojawieniem się na rynku nowoczesnych urządzeń grzewczych, producenci prefabrykowanych systemów kominowych wprowadzili do sprzedaży odpowiednie rozwiązania. System kominowy powietrzno-spalinowy jest celowo zaprojektowany do odprowadzania spalin z urządzeń opalanych gazem z zamkniętą komorą spalania. Powietrze do spalania napływa do paleniska z zewnątrz poprzez kanał powietrzny zintegrowany z instalacją kominową, spaliny odprowadzane są natomiast odrębnym kanałem prowadzonym w tym samym trzonie kominowym. Kocioł może więc pracować niezależnie od powietrza w pomieszczeniu.

Nowoczesne systemy kominowe umożliwiają również podłączenie kilku palenisk, co jest szczególnie wygodne w budynkach wielorodzinnych, w których funkcjonuje indywidualny system rozliczenia kosztów ogrzewania. Dostępne są również systemy uniwersalne, pracujące w systemie tradycyjnym lub powietrzno-spalinowym. Wkład ceramiczny jest odporny na temperaturę gazów spalinowych od 80 do 500°C. Nowoczesne systemy kominowe są niewrażliwe na wilgoć, charakteryzują się wysoką odpornością na działanie kwasów. Odpowiednio połączona konstrukcja (np. kitem żaroodpornym) oraz izolacja z wełny mineralnej zapewnia systemowi ognioodporność do 60 minut. W zależności od typu mogą być stosowane jako systemy wewnętrzne lub jako zewnętrzne.
 
Producenci systemów kominowych posiadają w swej ofercie również pustaki do budowy systemu wentylacji grawitacyjnej. Umożliwiają one tworzenie zestawów o dowolnej ilości kanałów wentylacyjnych i budowę przewodów do wysokości 20 m. Jest to system bardzo wygodny szczególnie w budynkach wielokondygnacyjnych. Uniwersalne systemy kominowe dostępne są również w opcji z dodatkowym przewodem wentylacyjnym.
 
Na co warto zwrócić uwagę stosując kominy ceramiczne?
  •  zapewniają trwałość, odporność na wysoką temperaturę i działanie kwasów powstających podczas kondensacji pary wodnej,

  • prefabrykowane systemy nie wymagają obmurowania, wystarczy je tylko otynkować,

  • istotny jest dobór odpowiedniego systemu kominowego do rodzaju urządzenia grzewczego - wiąże się to w głównej mierze z dostarczeniem powietrza do procesu spalania (system tradycyjny lub powietrzno spalinowy), rodzajem paliwa i temperaturą spalin,

  • odpowiednio zaprojektowana liczba kominów w budynku umożliwia korzystanie z niezależnych źródeł ciepła np. kominek, kocioł, piec kaflowy - jest to szczególnie korzystne w sezonie jesiennym, gdy nie ma potrzeby korzystania z instalacji c.o, a dla komfortu wystarczy dogrzewać pomieszczenia kominkiem,

  • kominy prefabrykowane spełniają swoją rolę jeżeli wszystkie elementy pochodzą od jednego producenta - należy wystrzegać się pseudo-markowych produktów,

  • producenci gotowych kominów ceramicznych oferują, oprócz pakietu podstawowego, dodatkowe elementy systemu np. osłony wylotu komina czyli czapy betonowe, metalowe daszki, mankiety kompensacyjne.

Kominy stalowe

Producenci kominów ze stali kwasoodpornej nierdzewnej oferują dwa podstawowe systemy:
  • kominy jednościenne wewnętrzne,
  • kominy dwuścienne zewnętrzne.
Kominy jednościenne wewnętrzne często nazywane są wkładami, gdyż montuje się je zazwyczaj w istniejących kominach murowanych. Ale najlepiej wkład zainstalować na etapie wznoszenia komina w nowym domu. Wkłady mogą być wykonywane jako przewody sztywne lub giętkie (elastyczne).

Elementy systemu sztywnego to: odcinki rur o długości 0,25; 0,5; 1,0 m, trójnik, wyczystka, zbiornik kondensatu, daszek nasady kominowej. Poszczególne elementy łączy się ze sobą kielichowo, wsuwając jeden element w drugi. Są przystosowane do współpracy z kotłami wiszącymi, stojącymi, gazowymi, olejowymi, na paliwa stałe oraz do kominków. Zakres średnic rur i kształtek wynosi od 80 do 1000 mm.

Natomiast przewody elastyczne nadają się szczególnie do modernizacji starych kominów. Dzięki temu, że można je wyginać pod dowolnym kątem, łatwo je dopasować do krzywych kominów lub takich, w których występują załamania. Niektóre elementy tego systemu np. trójnik, wyczystka to elementy sztywne. System ten przeznaczony jest do współpracy z kotłami gazowymi i olejowymi.

Kominy dwuścienne zewnętrzne są to systemy składające się z: płaszcza wewnętrznego, czyli rury spalinowej ze stali kwasoodpornej, warstwy termicznej, którą najczęściej stanowi wełna mineralna o określonej grubości
i gęstości oraz płaszcza zewnętrznego ze stali odpornej na zmienne warunki atmosferyczne. Kominy te zwykle dostawia się do ściany budynku i przymocowuje do niej za pomocą obejm i wsporników. Mogą być również montowane jako wolno stojące. Czasami wykorzystuje się system dwuścienny wewnątrz domu do odprowadzania dymu z kominka. Kominy dwuścienne przystosowane są do odprowadzania spalin ze wszystkich typów urządzeń grzewczych.

Na co warto zwrócić uwagę stosując kominy stalowe?
  • aby miały wymagane aprobaty techniczne na odprowadzanie spalin z kotłów (szczególnie w przypadku kominów jednościennych elastycznych, bowiem na rynku jest wiele giętkich przewodów mających atesty tylko na stosowanie jako przewody wentylacyjne),

  • aby rury sztywnych wkładów kominowych były w pełni szczelne (powinny być spawane plazmowo, a nie punktowo na całej długości rury),

  • do kotłów kondensacyjnych przeznaczone są systemy wyposażone w dodatkowe uszczelki, gwarantujące całkowitą szczelność układu,

  • do kotłów z zamkniętą komorą spalania produkowane są specjalne współosiowe systemy powietrzno-spalinowe,

  • producenci kotłów w dokumentacji urządzenia podają średnicę króćca wylotowego spalin,

  • średnica komina i średnica czopucha, czyli przyłącza przewodu kominowego, który łączy kocioł z kominem powinny być odpowiednio dobrane: jeśli będą za duże, to ciąg będzie zbyt silny i kocioł może pracować z mniejszą sprawnością; a gdy za małe, to ciąg będzie zbyt mały, by następowało właściwe odprowadzanie spalin.\

Kominki i piece

Mogą być tradycyjne z otwartą komorą spalania lub z zamkniętą komorą spalania czyli wkładem.

Kominki tradycyjne z otwartą komorą spalania

Mają małą sprawność, gdyż tylko ok. 10-20% energii powstającej podczas spalania drewna oddają poprzez promieniowanie do pomieszczenia w postaci ciepła, pozostała część bezpowrotnie ucieka do komina. Dlatego zużywają dość znaczne ilości opału i zazwyczaj pełnią rolę dekoracyjną. W kominku tradycyjnym ciepło, powstające w wyniku spalania drewna, rozchodzi się drogą promieniowania i konwekcji.

Dolną część kominka stanowi komora spalania, w której znajduje się palenisko. Powietrze dopływa do paleniska przez wlot znajdujący się w dole kominka. Płyta paleniska często jest wyposażona w stalowy lub żeliwny ruszt (wbudowany na stałe w płytę lub ruchomy), ułatwiający dodatkowy dopływ powietrza od dołu. Pod płytą paleniska może znajdować się popielnik, w którym zbiera się popiół powstający podczas spalania.

Palenisko jest najczęściej obudowane od zewnątrz. Ściany paleniska wykonuje się z różnych materiałów: cegły ceramicznej (pełnej lub drążonej), silikatowej, klinkierowej, z kamienia naturalnego (granit, marmur, piaskowiec, wapień, łamane kamienie polne) lub betonu. Dodatkowo mogą być licowane płytkami kamiennymi, klinkierowymi, ceglanymi, betonowymi, kaflami. Wewnętrzną część obudowy wykonuje się z cegły ognioodpornej (cegły szamotowej) lub z szamotowych kształtek o dobrych właściwości cieplnych.

W górnej części ścianki komory spalania są nachylone pod kątem 60-70° tworząc przewężenie zwane gardzielą, które łączy komorę spalania ze znajdującą się wyżej komorą dymową. W gardzieli jest zwykle zamontowana klapa żeliwna lub stalowa (tak zwany szyber ) regulująca przepływ spalin do komory dymowej i przewodu dymowego. Położenie jej jest regulowane za pomocą uchwytu umieszczonego na zewnątrz obudowy. W komorze dymowej gromadzą się spaliny. Tylna ściana komory jest pionowa, pozostałe ściany są nachylone pod kątem 45-60° do poziomu. Komora dymowa przechodzi w kanał dymowy. Kanał dymowy (o przekroju okrągłym lub prostokątnym) powinien być pionowy, bez załamań i uskoków, aby zapewniony był odpowiedni ciąg.

Obudowa komory dymowej - tak zwany okap - opiera się na ścianach kominka lub na belce nadprożowej. Zależnie od obciążenia i sposobu podparcia okap wykonuje się z różnych materiałów: żelbetu, cegły, z cienkiej blachy żaroodpornej obłożonej cegłami szamotowymi. Konstrukcję okapu można obudować płytami gipsowo-kartonowymi na ruszcie stalowym. Ozdobnym wykończeniem okapu jest tak zwana belka okapowa, najczęściej drewniana.

Posadzka przed kominkiem musi być zabezpieczona przed pożarem; płytkami kamiennymi, terakotą, blachą mosiężną lub miedzianą. Kominek ustawia się na oddzielnym fundamencie betonowym lub na stropie (w budynku podpiwniczonym), który musi mieć odpowiednią nośność - może się okazać konieczne jego wzmocnienie. Między płytą fundamentową i ścianami kominka umieszcza się izolację przeciwwilgociową.

Przy wyborze lokalizacji kominka istotne znaczenie ma usytuowanie przewodu dymowego (komina). Do jednego przewodu dymowego może być podłączone tylko jedno urządzenie, a więc kominek musi mieć swój własny przewód. Nie wolno podłączać kominka do przewodu wentylacyjnego. Paleniska mają różne kształty. Mogą być otwarte tylko z jednej albo z dwóch, trzech, a nawet czterech stron. Kominki otwarte tylko z przodu mają w rzucie poziomym kształt prostokąta, trapezu lub półokrągły. Kominki otwarte z dwóch stron mogą stać w narożu pokoju (wtedy otwarte są sąsiadujące ze sobą boki wychodzące na pokój) lub mogą być wbudowane w ścianę (otwarte dwa boki przeciwległe).

Najczęściej wbudowuje się w taki sposób kominek w ściany wewnętrzne, ale można też wykorzystać ścianę zewnętrzną odgradzającą na przykład pokój od tarasu; korzystanie z kominka jest wtedy możliwe w pokoju i na tarasie. Kominek z trzema bokami otwartymi dostawia się często do ściany. Kominek otwarty z czterech stron (otwarte palenisko) umieszcza się na środku pomieszczenia. Kominki tradycyjne wykonywane są zwykle na indywidualne zamówienie, dlatego ich cena zależy od projektu i zastosowanych materiałów.

Do palenia w kominku wykorzystuje się drewno drzew liściastych, takich jak: buk, grab, dąb, jesion, klon, brzoza. Drewno z drzew iglastych nie nadaje się, ponieważ zawiera żywice.

Kominki z zamkniętą komorą spalania

Wkłady lub kasety kominkowe mają sprawność ok. 70-80%, więc z powodzeniem pełnią funkcję grzewczą, a jednocześnie zapewniają większe bezpieczeństwo przeciwpożarowe, niż te z komorą otwartą. Wkłady kominkowe przeznaczone są do nowo budowanych kominków i po podłączeniu do komina dopiero wtedy się je obudowuje. Kasety zaś są tak skonstruowane, aby można je było zamontować w istniejących paleniskach otwartych, bez dokonywania większych przeróbek. Można je również zainstalować w nowo budowanych kominkach.

Dobierając orientacyjnie moc kasety i wkładu można przyjąć, że podczas pracy 1 kW mocy urządzenia ogrzeje ok. 25 m 3 pomieszczania. Kasety i wkłady produkuje się ze stali, żeliwa, szamotu, a więc materiałów odpornych na wysoką temperaturę, a jednocześnie dobrze akumulujących ciepło. Kominki te wyposażone są m.in. w: drzwiczki otwierane na różne sposoby, szyber ręczny lub automatyczny, blokady, a niektóre w szyby samoczyszczące. Jeśli chcemy ogrzać kominkiem kilka pomieszczeń musimy zastosować system dystrybucji gorącego powietrza - w skrócie DGP.

Składa się on z izolowanych przewodów aluminiowych, którymi ciepłe powietrze rozprowadzane jest po domu, zakończonych kratkami lub anemostatami instalowanymi w ścianie oraz suficie. W małych domach powietrze zazwyczaj rozprowadzane jest w sposób naturalny. Natomiast w dużych, gdy system ma wiele rozgałęzień, wyposaża się go w elektryczną turbinę nadmuchową.
Kozy, czyli wolno stojące piece kominkowe

Można je zainstalować w każdym pomieszczeniu, w którym znajduje się przewód kominowy o odpowiednich wymiarach. Nie wymagają żadnej obudowy, co zmniejsza koszty montażu. Służą do ogrzewania w zasadzie jednego pomieszczenia. Stosuje się podobny, orientacyjny przelicznik mocy pieca, jak w przypadku kaset i wkładów. Kozy mają duże przeszklone drzwiczki oraz zamknięte i szczelne palenisko zrobione z żeliwa lub stali. Urządzenia różnią się między sobą sposobem dokładania opału. Najczęściej służą do tego drzwiczki frontowe, które mogą być również umieszczone z boku pieca. Innym sposobem jest załadunek drewna przez klapę znajdującą się w górnej płycie.

Ogrzewanie kominkowe

Ogrzane przez wkład kominkowy ciepłe powietrze może być rozprowadzone (grawitacyjnie lub mechanicznie) do wszystkich pomieszczeń mieszkalnych.

Aby ogrzewanie kominkowe mogło sprawnie działać, konieczne jest spełnienie następujących warunków:
  • doprowadzenie świeżego powietrza do spalania,
  • umożliwienie właściwej cyrkulacji powietrza pomiędzy ogrzewanymi pomieszczeniami a kominkiem,
  • przestrzeganie określonych zasad montażu (właściwe zestawienie elementów i rozmieszczenie kratek nawiewnych).
Na rynku dostępne są systemy ogrzewania kominkowego, które obejmują:
  • układ zasilania powietrzem zewnętrznym do spalania i wentylacji, dostarczający powietrze potrzebne do procesu spalania drewna oraz do wstępnego mieszania powietrza ogrzewanego,
  • układ dystrybucji gorącego powietrza ( DGP ), rozprowadzający ogrzane powietrze po całym budynku (grawitacyjny lub wymuszony),
  • układ odprowadzania spalin z kominka.
Doprowadzenie świeżego powietrza odbywa się przez czerpnię, skąd jest ono doprowadzane do kominka rurą. Na rurze doprowadzającej powietrze jest zamontowany trójnik umożliwiający przełączanie w lecie na system wentylacji nawiewnej. Ogrzane powietrze jest rozprowadzane po budynku systemem rur ocieplanych (zakończonych kratkami nawiewnymi), rozchodzących się gwiaździście od górnej części kominka. W najprostszych układach system rozprowadzania ciepłego powietrza jest grawitacyjny, w układach bardziej złożonych stosuje się wymuszenie mechaniczne przy wykorzystaniu elektrycznego aparatu nawiewnego (z termostatem i regulatorem obrotów) w połączeniu z filtrem, co pozwala na nadmuch ciepłego powietrza do odległych pomieszczeń. Odprowadzenie spalin odbywa się przez przewód kominowy.

Na co warto zwrócić uwagę podczas eksploatacji kominków czy wkładów?
  • koszty są raczej niskie np. wkład pracując z mocą nominalną zużywa ok. 3-3,5 kg drewna na godzinę,
  • najlepiej używać jako opału drewna liściastego, gdyż iglaste zawiera dużo żywicy i podczas spalania zanieczyszcza palenisko i komin; ponadto wilgotność nie powinna być większa niż 20%,
  • czas pracy bez uzupełniania opału zależy od sprawności urządzenia i zazwyczaj wynosi ok. 8-10 godzin.

fot. otwierająca: BRUNNER

Zobacz inne tematy z Vademecum
Wykańczanie i urządzanie
Maty i płyty termoizolacyjne z polistyrenu ekstrudowanego - zalety stosowania Kranowe rewolucje: Nowoczesne technologie baterii łazienkowych i kuchennych Sekrety urządzania: Znajdź idealne miejsce dla każdego mebla Jak znaleźć idealne szafki i blaty do kuchni? Sprzęt łazienkowy AGD - pralki, suszarki i pralko-suszarki Rodzaje mebli ogrodowych - wiklina, metal, czy tek? Akcesoria do oczek wodnych - filtry, pompy, lampy Meble łazienkowe - z jakiego materiału mogą być zrobione? Sztukaterie gipsowe: nieograniczone możliwości dekoracyjne Hydromasaż w Twojej łazience: wanny relaksacyjne, panele prysznicowe i kabiny masażowo-parowe Zadaszenia perfekcyjne: markizy, pergole i baldachimy Zaprawy murarskie w budownictwie: typy, właściwości i porady Masy i mieszanki tynkarskie - tworzenie trwałych i estetycznych powierzchni Szybkie i lekkie podłogi: zalety wyboru suchego jastrychu Płyty gipsowo-kartonowe: praktyczne porady dla domowych majsterkowiczów Profile i mocowania - przewodnik po profilach do ścian i sufitów Bezpieczne schody: jak wybrać balustradę? Strefa chilloutu: projektowanie funkcjonalnych basenów Listwy i profile wykończeniowe: podkreśl styl swojej podłogi Przewodnik po silikonach - wybór i zastosowanie Kity i masy: sztuka uszczelniania i wypełniania w budownictwie Szpachlówki i gładzie - Twoi sprzymierzeńcy w remoncie Narzędzia malarskie: efektywne metody aplikacji farby Nie tylko cement: Wprowadzenie do elastycznych i specjalistycznych zapraw klejowych Zalety i zastosowania pustaków szklanych we wnętrzach Sztuka malowania: wybór farby idealnej do Twoich potrzeb Solne, olejowe, rozpuszczalnikowe: przewodnik po impregnatach Jaki rodzaj sufitów podwieszanych wybrać? Lakierowanie drewna: od klasycznych olejów po nowoczesne poliuretany Masy samopoziomujące - rodzaje i zastosowanie Wykładziny podłogowe elastyczne i dywanowe - rodzaje Przewodnik po rodzajach okładzin ściennych Sauny domowe: jak wybrać, zbudować i cieszyć się prywatnym SPA