Czym kierować się przy wyborze odpowiedniego materiału na ścieżki i podjazdy?

Wokół każdego domu konieczne jest utwardzenie i wykończenie ścieżek prowadzących od furtki do budynku, altany w ogrodzie, miejsca zabaw dla dzieci, by podczas deszczu nie grzęznąć w błocie i kałużach. Takich samych zabiegów wymaga podjazd, żeby dla odmiany w trakcie suszy ruch aut nie powodował wznoszenia kłębów pyłu i kurzu. Dobrze też jest utwardzić opaski wokół domu i garażu. Aby optymalnie zaplanować takie nawierzchnie, trzeba właściwie wybrać materiał.

Artykuł na: 17-22 minuty

Kostka brukowa, tarasy, obrzeża

Czym kierować się przy wyborze odpowiedniego materiału na ścieżki i podjazdy?

Vandersanden Nowe bruki klinkierowe w ofercie VANDERSANDEN

Dane kontaktowe:

marketing@vandersanden.com.pl

PokażUkryj szczegółowe informacje o firmie

Kompleksowa aranżacja ogrodu

Najwygodniej utwardzenie ogrodowych nawierzchni potraktować jako część prac związanych z kompleksową aranżacją ogrodu i powierzyć to architektowi krajobrazu. Nie tylko prawidłowo zaplanuje on przebieg chodników, ale dobierze materiał do preferencji użytkowych właścicieli oraz przyszłych nasadzeń.

Wszystkie elementy ogrodu powinny bowiem stanowić pasującą do siebie całość, dobrze komponującą się z architekturą budynku. Ponadto fachowiec wyznaczy przebieg instalacji elektrycznej i odwadniającej w warstwie podbudowy. Jeżeli sami urządzamy ogród, możemy skorzystać z pomocy projektanta z firmy brukarskiej.

Obaj fachowcy po wizji lokalnej i pomiarach sporządzą projekt, zawierający szkice i opisy potrzebnych ścieżek i podjazdu, ich wymiary, kształty, dekoracyjne wzory. Wskażą rodzaj i kolor materiałów. Nakreślą prawidłowe kierunki odpływu wody powierzchniowej, a jeśli te nie wystarczą, zaplanują ułożenie odwodnienia liniowego.

Standardowo trakt między furtką i wejściem do domu powinien być możliwie krótki oraz prosty, mieć szerokość 1,2–1,5 m. Nieco węższe (0,8–1,0 m) mogą być ścieżki wiodące w głąb ogrodu. Wygodny podjazd musi mieć przynajmniej 3 m szerokości.

Na małych działkach wytycza się go jako krótki prostokąt, a na dużych prowadzi po łuku, formując zatoczkę lub rondo. Na każdej posesji dobrze jest zaplanować też jedno albo dwa miejsca parkingowe na auta gości. Średniej wielkości samochód osobowy zajmuje powierzchnię 2,5 × 5 m.

Z czego wykonać nawierzchnię?

1. Bruk

Kostka betonowa jest trwała, tania i oferowana w bardzo szerokim wzornictwie. Nadaje się na trakty piesze i na podjazdy. Takie samo przeznaczenie ma bruk klinkierowy i kamienny – wytrzymalszy niż betonowy.

Także elementy z drewna wyglądają naturalnie, ale nie są zbyt trwałe i wymagają impregnacji. Ponadto mokra drewniana nawierzchnia jest bardzo śliska. Ten materiał stosowany jest głównie na ścieżki w głębi ogrodu.

Kostkę dobiera się do przewidywanych obciążeń, tzn. rodzaj zależy od tego, czy nawierzchnia służy pieszym czy samochodom. W typowym ogrodzie wymagana grubość wierzchniej warstwy chodnika to 4 cm – kostka kamienna i betonowa; 4,5 cm klinkierowa.

Grubość podjazdu to 6 cm – kostka kamienna i betonowa; co najmniej 5,2 cm – bruk klinkierowy. Bruk produkuje się też grubości 8 oraz 10 cm i układa tam, gdzie występuje ruch cięższych pojazdów (czyli najczęściej poza obszarem działek jednorodzinnych).

2. Płyty

Betonowe mają różne kształty, kolory, faktury, mogą imitować kamień albo drewno. Spośród kamiennych popularne są płyty z granitu – bardzo wytrzymałe – oraz z piaskowca – o dużych walorach dekoracyjnych, ale mniej trwałe, podatne na nasiąkanie i ścieranie.

Elementy układa się na podobnej podbudowie, jaką wykonuje się przy stosowaniu kostki. Płyty na ogół rozmieszcza się ciasno, dobijając do podłoża za pomocą specjalnego młotka, na koniec stabilizując zagęszczarką. Można również zostawić między nimi szersze spoiny i wypełnić je kruszywem.

3. Kruszywo

Najprościej i najtaniej jest utworzyć trakty z kilku warstw kruszywa. Niestety, dość łatwo zarasta ono roślinnością, którą powinno się systematycznie usuwać. W miarę potrzeby należy też dosypywać nowego materiału, a wiosną ubijać nawierzchnię.

Na podjeździe i ścieżkach tego typu nie zbiera się woda, lecz podczas długotrwałych opadów i roztopów mogą one rozmiękać. Bardzo często kruszywo łączy się z innym rodzajem nawierzchni traktując je jako dekoracyjne urozmaicenie.

Jeżeli grunt na działce jest dobrze przepuszczalny bądź przewidywane jest niewielkie obciążanie traktu, wystarczy przygotować 15–30 cm wykop. W przypadku podjazdu powinien mieć on 30–40 cm głębokości. Trzeba utworzyć grubszą podbudowę, z kilku warstw materiału o różnym uziarnieniu – im wyżej, tym drobniejszy.

Na dnie dołu warto zastosować geowłókninę i dopiero potem wsypać tłuczeń (ok. 20 cm), gruby żwir lub grys (ok. 10 cm) oraz ok. 5 cm miału kamiennego lub żwiru (np. dekoracyjnego) na wierzchu. Każdą z warstw należy zagęścić mechanicznie. Formując kolejne, trzeba polewać je wodą i ubijać zagęszczarką tak długo, aż podłoże przestanie ustępować pod naciskiem urządzenia.

4. Płyty ażurowe

Najpopularniejsze są betonowe płyty z otworami, zbrojone prętami stalowymi. Ażurowe wykończenie umożliwia przesiąkanie wody opadowej do podłoża i minimalizuje ryzyko poślizgu. Wolne przestrzenie wypełnia się kruszywem, żyzną ziemią, trawą albo bylinami odpornymi na deptanie.

Kraty dostępne są w kilku kolorach. Mają różną grubość – na podjazdach samochodów osobowych powinna ona wynosić przynajmniej 10 cm (cieńszych produktów używa się do umacniania skarp i brzegów zbiorników wodnych).

Podczas budowy nawierzchni trzeba pamiętać o wykonaniu dostatecznie solidnej warstwy nośnej z tłucznia. Jeżeli płyty będą wypełniane kruszywem, ok. 5 cm warstwę podkładową należy utworzyć z piasku lub mieszanki piasku i żwiru. Jeśli zaś planujemy wysiać trawę, podkład powinna stanowić mieszanka kompostu i piasku, a wypełnienie krat – żyzne, przepuszczalne podłoże.

Elementy układa się ciasno i po wypełnieniu kruszywem bądź ziemią stabilizuje w sposób mechaniczny. Niewypełnionych krat nie można użytkować ani dobijać do podłoża, bo łatwo je uszkodzić. Decydując się na nawierzchnię betonowo- trawiastą, wybierzmy mieszankę nasion na trawniki ekstensywne – rzadko nawożone i koszone. Wysiane nasiona przykrywa się cieniutką warstwą piasku.

W okresie kiełkowania trzeba dbać, by podłoże było stale wilgotne. Przez kilka pierwszych tygodni od siewu, musimy ograniczyć do minimum wchodzenie – przede wszystkim wjeżdżanie – na podjazd.

Zakup budulca z zapasem

Zamawiając materiał na nawierzchnie, należy doliczyć kilkuprocentowy zapas i pamiętać, że układając nawierzchnię ze skomplikowanymi wzorami, zużywa więcej budulca, niż przy zupełnie gładkich lub z prostymi wzorami. Zaplanowana nadwyżka jest potrzebna na nieprzewidziane docinki oraz do ewentualnych napraw w kolejnych latach eksploatowania. Jeżeli źle obliczymy ilość elementów, późniejsze dokupienie identycznych może być niemożliwe, bo np. nie będą już produkowane albo kolorystyka będzie różnić się od tej pierwotnej.

5. Kratki z PVC

Alternatywą ażurowych betonowych płyt są panele z tworzywa sztucznego, wypełniane kruszywem bądź gruntem (podobnie jak kraty betonowe) i przeznaczone głównie do utwardzania podjazdów. Wytrzymałość na nacisk zapewnia konstrukcja przypominająca plaster miodu.

Wyroby te nie odkształcają się pod wpływem wysokiej temperatury ani na skutek mrozu. W 30–40 cm wykop wsypuje się najpierw gruby żwir – który stanowi 20–30-cm warstwę nośną – a po jego zagęszczeniu rozkłada geowłókninę (zapobiega ona mieszaniu się poziomów konstrukcyjnych).

Później należy wykonać warstwę podkładową z piasku lub z piasku i kompostu – odpowiednio do sposobu wypełnienia paneli. Te ostatnie łatwo i szybko montuje się na przygotowanej podbudowie. Wypusty w ich dolnej części dobrze je stabilizują. Elementy układa się rzędami, łącząc je ze sobą na zaczepy. Po wypełnieniu trzeba je dobić do podłoża za pomocą zagęszczarki wibracyjnej.

Układanie kostek i płyt betonowych

W przypadku najpopularniejszych kostek i płyt betonowych, metoda wykonania nawierzchni jest taka sama. Prace najlepiej zlecić doświadczonym brukarzom, którzy mają specjalistyczne narzędzia – wibratory powierzchniowe. Przed rozpoczęciem robót zaleca się zaznaczenie zarysu podjazdu i ścieżek farbą w sprayu, albo sznurkiem i palikami. W wytyczonym obrysie należy zdjąć warstwę humusu i zgromadzić ją na pryzmie (do spożytkowania w ogrodzie). Szerokość i długość nawierzchni dobrze jest dopasować do wymiarów wybranych elementów (ich wielokrotności), aby uniknąć żmudnego ich przycinania. Głębokość wykopu na gruncie piaszczystym powinna wynosić 30 cm, na gliniastym 50 cm. Dno trzeba ukształtować z kilkustopniowym spadkiem, aby deszczówka nie spływała w stronę domu. Potem osadza się obrzeża i układa geowłókninę. Jeżeli pod nawierzchnią mają przebiegać instalacje (np. elektryczna, wodna, kanalizacyjna, nawadniająca), przez rozpoczęciem układania podbudowy należy przygotować odpowiednie wykopy. Warto również pamiętać o zimie i chronić trakty przed oblodzeniem specjalnym systemem. Warstwę nośną i fi ltrującą wykonuje się z grubego kruszywa lub tłucznia. Na podjeździe powinna mieć ona grubość 20–30 cm, na ścieżkach 10–20 cm. Konieczne jest ubicie jej wibratorem. Na powierzchni kruszywa formuje się warstwę spadkową o grubości 10 cm z piasku wymieszanego na sucho z cementem albo jeszcze lepiej z samego dobrze zagęszczonego piasku. Wyrównuje się ją łatą murarską. Następnie układa się i dobija każdy element gumowym młotkiem. Szczeliny między nimi wypełnia się piaskiem z wodą. Na koniec nawierzchnię dociska się do podłoża wibratorem powierzchniowym z gumową nakładką. Jeśli materiał tego wymaga, jeszcze się go impregnuje.

Autor: Joanna Dąbrowska

Zdjęcia: Vandersanden

Pozostałe publikacje Vandersanden

Gdzie warto stosować cegły ręcznie formowane?